Een meidenelftal in actie bij vv Amstelveen Heemraad.
Een meidenelftal in actie bij vv Amstelveen Heemraad. Naomi Heidinga

Voorkomen dat sporters afhaken bij verenigingen: ‘Speel in op behoeftes van (jeugd)leden’

24 mei 2023 om 09:00 Verenigingen Verenigingsleven Amstelveen Tips van de redactie

AMSTELVEEN ‘Zo’n 700.000 mensen zijn na de coronaperiode nog niet teruggekeerd in de sport’: aldus sportbond NOC*NSF, na een onderzoek naar de sportdeelname in 2022. Dat geldt met name voor jongeren. Afhaken van jeugdleden komt ook in Amstelveen voor: is daar iets tegen te doen?

Het rapport ‘Zo sport NL’ van de nationale sportbond werd vorige week gepubliceerd. Uit het rapport blijkt dat de sportdeelname het sterkst achterblijft in de leeftijdsgroep tussen 13 en 18 jaar en in de groep lager en middelbaar opgeleiden. Tot zover het slechte nieuws. Want: het herstel blijft weliswaar achter, maar er is wel sprake van licht herstel: bij jongeren is de sportdeelname in 2022 gestegen ten opzichte van 2021; hetzelfde geldt voor de frequentie van het sporten. De deelname van kinderen tot en met twaalf jaar is ook in 2022 toegenomen, maar zit nog niet op het niveau van voor corona (2019). De cijfers van de sportbond gaan zowel over de deelname aan sport in verenigingsverband, als de ongeorganiseerde sport. Dat kan individueel zijn, zoals hardlopen of fitnessen, maar ook over wekelijks met een groepje voetballen op een veldje. 

De tijd die ze bij ons als trainer kwijt zijn, hadden ze ook kunnen besteden aan een bijbaan.

VRIJWILLIGERSVERGOEDING

Danny ten Veen, secretaris bij vv Amstelveen Heemraad, beaamt dat tijdens corona jongeren zijn afgehaakt. “Zij zijn na corona niet teruggekeerd. Het gaat met name om jeugdleden boven de vijftien jaar. Daardoor is het nu lastiger om aanwas te krijgen voor het eerste elftal en overige seniorenteams.” Ook bij andere clubs hebben jongeren hun lidmaatschap opgezegd. Zonde, vinden veel clubs, maar niet onoverkomelijk. Voor hen is het zaak om andere jeugdleden aan zich te binden en hen te enthousiasmeren voor vrijwilligersfuncties, bijvoorbeeld als trainer of scheidsrechter. Om jongeren over de streep te trekken krijgen ze vaak een vrijwilligersvergoeding. Binnen de voetbal is dat vrij gangbaar. “We hebben een vrijwilligersvergoeding voor jeugdtrainers,” aldus Ten Veen. “Anders zouden we deze functies niet rond krijgen. Toch gaat het de jongeren niet om het geld. Maar de tijd die ze bij ons als trainer kwijt zijn, hadden ze ook kunnen besteden aan een bijbaan.”

(Tekst gaat door onder de foto)


Bij hockeyvereniging Myra zien ze geen terugloop, maar een groei van het aantal jeugdleden.- Foto: Naomi Heidinga

UITZONDERING

Ook hier bevestigen uitzonderingen de regel. Bij hockeyvereniging Myra zien ze over de afgelopen vijf jaar geen terugloop, maar juist een groei van het aantal leden in de leeftijd van tien tot en met achttien jaar. “Het gaat om een groei van zo’n 20 procent, “ aldus Mette Reitsma, voorzitter van Myra. “Bij ons zat de terugloop bij de leden onder de tien jaar.” 

NIETS NIEUWS

Jongeren die afhaken bij het sporten, dat is niets nieuws. Misschien is dat wel de reden dat veel clubs zich niet enorme zorgen maken over het afhaken van deze doelgroep. Want ook voor corona stopte een deel van de jeugd met sporten na de overgang naar de middelbare school. Huiswerk, nieuwe hobby’s en interesses, sociale contacten en bijbaantjes zijn redenen waarom jongeren stoppen met een (verenigings)sport. Op allesoversport.nl, een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, zijn diverse artikelen te vinden over hoe men jongeren kan binden aan de club. Ook het NOC*NSF heeft oog voor dit onderwerp: er bestaat een stappenplan voor vereniging om jongeren te binden en behouden.

Hoe groter je teams, hoe beter je spelers op hun eigen niveau kunt indelen. Dit vergroot vaak het spelplezier.

PARTICIPATIE

Om het afhaken tegen te gaan is het in ieder geval belangrijk om de jeugd een stem te geven. Laat hen zelf aangeven wat ze willen. Geef ze ook de ruimte om zelf een bijdrage te leveren aan de vereniging, bijvoorbeeld door het organiseren van activiteiten. Met andere woorden: neem je jeugdleden serieus! Andere tips die worden genoemd is het kijken naar de trainingstijden: hoe ouder de kinderen, hoe later op de avond ze kunnen trainen. Logisch, want er kan pas getraind worden na school- of werktijd. Het tijdstip wordt echter niet door iedereen als passend ervaren. Wil je het sporten zo aantrekkelijk mogelijk maken? Maak dan het sporten tijdens of direct na schooltijd mogelijk. Voor veel sportverenigingen is dat moeilijk haalbaar, maar door samen te werken met bijvoorbeeld scholen is daar wellicht een mouw aan te passen. Hoe verklaart Reitsma het succes van Myra op dit gebied? “We hebben sterk geïnvesteerd in eigen trainers. Dit zorgt voor meer plezier voor de jeugd. Daarnaast is het ook het sneeuwbal effect: hoe groter je teams, hoe beter je spelers op hun eigen niveau kunt indelen. Dit vergroot vaak het spelplezier.”

BIJ DE TIJD BLIJVEN

 Ook volwassenen, en dan met name in de leeftijdscategorie tussen 18 en 44 jaar, vinden het lastig om sport in te passen in hun leven. Ze hebben geen tijd of ze willen niet meer vastzitten aan wekelijkse trainingstijden of elk weekend een wedstrijd spelen. De belangrijkste overlevingsstrategie voor verenigingen zou daarom moeten zijn: blijf bij de tijd. Ga na wat de behoeftes zijn van je doelgroep en kijk of je daarop kan inspelen. 

Bij trimhockey speel en train je in wisselende samenstellingen en sluit daarmee aan op een specifieke doelgroep.

FLEXIBELERE VORM LIDMAATSCHAP

De nationale hockeybond is daar al mee bezig. “Trimhockey is in opkomst,” vertelt Reitsma. “Bij trimhockey train je één keer per week en speel je niet ieder weekend een wedstrijd. Je speelt en traint in wisselende samenstellingen.” Deze vorm sluit aan bij een specifieke doelgroep, die je op die manier voor de vereniging behoud. “Trimhockey is wellicht ook voor jongeren interessant,” aldus Reitsma. Er kleven echter ook nadelen aan deze meer flexibelere vorm van lidmaatschap. Met minder trainen en spelen gaat de contributie omlaag, wat leidt tot minder inkomsten voor de club. Bovendien wordt de binding met de club en teamleden wellicht minder. Dat staat haaks op een van de belangrijkste redenen waarom mensen kiezen voor een teamsport: het onderdeel zijn van een team. 

Dit artikel is mede tot stand gekomen dankzij het Mediafonds.

Naomi Heidinga

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie