Brievenbus: Vlaggen

AMSTELVEEN De meningen zijn verdeeld over de acties van de boeren. Frans Sitvast legt in deze ingezonden brief uit hoe hij erover denkt.

‘Ik weet nog niet zo goed wat ik wil denken over de protestacties van de boeren. Ook in Amstelveen verschenen massaal de ondersteboven vlaggen aan lantaarnpalen. Heb besloten dat ik wel tégen dwang ben, dus geen boeren onteigenen. Doe ze een aantrekkelijk aanbod zodat er genoeg zijn die wel willen verkopen. Maar wat gaat de overheid dan met dat land doen? Bomen planten? Of vanwege de typisch Nederlandse landschapswaarde het gras zó laten liggen en de plantsoenendienst er af en toe met een grasmaaier overheen laten gaan? Koeien lopen er dan niet meer. Of ze kunnen er misschien kunststof koeien opzetten? 

Ik begrijp de gevoelens van de boeren. Zo’n bedrijf zet je niet zomaar opzij, dat is een heel leven waarbij privé en zakelijk enorm met elkaar verweven zijn. Dat gevoel koop je niet uit. De boer met zijn of haar gezin in een rijtjeshuis in de stad laten wonen met een totaal ander leven, of in de boerderij laten blijven met een héél grote achtertuin, is dat wel reëel? Ik vind het best tragisch. Het zou anders moeten kunnen. De protestbeweging dan… 

In alle oprechtheid zeg ik dat ik me daar ook niet meer mee verbonden voel. Het ontkennen van de stikstofproblematiek, zoals veel boeren doen, het in twijfel trekken van meetmethodes, dat is volgens mij niet de weg. Het probleem is er en is ernstig. De toenemende agressie van de gebruikte methodes, het in de kaart spelen van extreemrechts met die omgekeerde vlaggen die je nu natuurlijk bij meer acties gaat zien, de desinformatie dat Nederland straks geen voedsel meer heeft, terwijl 70 procent van onze landbouwproductie voor de export is, dus er zal altijd genoeg voor de eigen bevolking zijn.

De waarheid is dat we veel te ver zijn doorgeschoten met onze intensieve landbouw, ook is het waar dat de boeren daarin géén verwijt te maken valt en ook is waar dat de overheid ook had kunnen besluiten TATA Steel in IJmuiden te sluiten en de groei van Schiphol al jaren geleden aan banden te leggen, over grootvervuilers gesproken. Maar ja, dat zijn grote jongens, economisch gezien, werkgelegenheid en een sterke politieke lobby. De boeren zijn met z’n allen ook een grote jongen, blijkt nu.

Benieuwd hoe Boer zoekt Vrouw dit aankaart in het eerstvolgende seizoen op tv. Yvonne Jaspers op een mesthoop op de A1? Ze is de boeren per slot van rekening wel wat verschuldigd. Persoonlijk voel ik wel voor het bevorderen van biologische bedrijfsvoering, beter voor het milieu, maar de opbrengst zal dan wel omlaaggaan. Kunnen we dat aan, een stapje terug doen in onze overspannen consumptiemaatschappij? Consuminderen en meteen maar van het gas af en minder vliegen. Zonnepanelen bestellen via de gemeentelijke actie? Ze kunnen de omvormer dit jaar niet meer leveren! Zinloos dus voorlopig. ‘Het wordt niet meer zoals het was’, zei Den Uyl in 1973 tijdens de oliecrisis. Hij had toen nog ongelijk, maar nu móeten we wel veranderen, ook in ons welvarende Amstelveen.’

Frans Sitvast