Wethouders Amstelveen blij met voorstel regering voor krimp Schiphol

AMSTELVEEN “We zijn hier heel blij mee,” zeggen de Amstelveense wethouders Floor Gordon (Ruimtelijke Ordening) en Herbert Raat (Schiphol) in een reactie op het regeringsplan om Schiphol te laten krimpen. “Dit is winst,” zegt Raat. “Een signaal dat er een betere balans moet komen tussen Schiphol en de omgeving.” Floor Gordon vult aan: “Het is een dapper besluit. Er is een andere wind gaan waaien in Den Haag. De luchthaven is niet meer een zaak van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat alleen, maar er komt nu een integrale aanpak van meerdere ministeries samen.”

Het kabinet nam vrijdag de historische beslissing om het maximale aantal vluchten op Schiphol te verlagen van 500.000 nu naar 440.000 per jaar vanaf eind 2023. Dit moet leiden tot minder geluidsoverlast en minder uitstoot van CO2, stikstof en (ultra)fijnstof. De regering denkt dat er bij 440.000 vluchten een goed netwerk op Schiphol kan blijven. Vliegtuigen moeten strikt zoveel mogelijk landen en starten op de minst geluidsgevoelige banen – de Kaagbaan en de Polderbaan. Overschrijdingen van lawaaigrenzen zijn vanaf eind 2023 niet meer toegestaan en dit wordt vooruitlopend op nieuwe regelgeving gehandhaafd. Lelystad Airport zou open moeten voor vakantievluchten, maar niet eerder dan in 2024.

GRENZEN “We lopen in Nederland met van alles tegen grenzen aan,” zegt Raat. “Je ziet het in de landbouw, in de luchtvaart en in andere sectoren. We moeten een keer zeggen: tot hier en niet verder. Sectoren blijken dit niet zelf te kunnen regelen, die kijken meer naar het eigen bedrijf in plaats van het grote geheel. Daardoor moet de overheid vroeg of laat ingrijpen. Dat zie je nu gebeuren met Schiphol. Jammer dat de luchtvaart niet zelf die verantwoordelijkheid heeft genomen. Maar het kan niet zo doorgaan.”

Floor Gordon constateert dat het lopende onderhoud van drie maanden aan de Aalsmeerbaan leidt tot veel overlast in Amstelveen en dat hierdoor de steun voor Schiphol vermindert. “Waarom doen ze dat dan ook in het voorjaar?” zegt ze. “Dat doe je toch in de winter? Het was ook bedoeld om in de winter uit te voeren. Door een inschattingsfout is het doorgeschoven. Hierdoor was het de afgelopen maanden verschrikkelijk in Amstelveen. Ik heb veel mensen horen klagen. En dan zegt Schiphol wel dat het bewoners informeert, maar die hebben vaak geen idee wat er aan de hand is. Dat ondermijnt het vertrouwen. Net als het feit dat de Buitenveldertbaan al jarenlang vaker wordt gebruikt dan is afgesproken. We hebben het vertrouwen de laatste jaren snel zien afnemen. Corona heeft ook een zetje gegeven. Toen was het stil en de mensen dachten: zo kan het ook.”

NETWERK De beide wethouders zijn wel benieuwd hoe de krimp vorm krijgt, met name wat betreft de netwerk-kwalitiet. “Toen Schiphol in het verleden 440.000 vluchten per jaar had, was het ook een uitstekende luchthaven,” zegt Raat. Gordon vindt het jammer dat Nederland als gevolg van regelgeving vanuit Brussel niet zelf kan sturen op het soort vluchten. “Bij het regelen van bijvoorbeeld het openbaar vervoer in de eigen regio kan dat wél. Zo zou het ook in de luchtvaart moeten zijn.” 

Raat hoopt wel dat Lelystad Airport op termijn opengaat: “Want waarom zou alleen onze regio de lasten van de luchtvaart moeten dragen? We zijn de dichtstbevolkte regio van Nederland. Mensen uit het hele land gaan met het vliegtuig op vakantie. Dan is het logisch de nadelen ook over het land te verdelen.”

WIND Dat er een andere wind waait in Den Haag merken de wethouders ook aan contacten over het recent door de Raad van State afgeschoten plan voor 2.500 extra studentenwoningen in Uilenstede en Kronenburg. Gordon put daar hoop uit dat er toch studentenwoningen kunnen komen, al weet ze niet hoeveel en onder welke voorwaarden: “Het gaat erom dat we een vergunning moeten hebben. Ik merk dat er nu meer bereidheid is om met ons mee te denken. Het is niet meer een kwestie van ja of nee, maar samen kijken naar wat je onder bepaalde voorwaarden kunt doen. Want we moeten het toch een keer gaan hebben over studentenhuisvesting en woningbouw. En wáár dan? De opgaven in de regio zijn nu zo groot, dat is niet meer vanuit één departement te bekijken. Luchtvaart, wonen, een gezonde leefomgeving, het komt nu allemaal samen. We moeten integraal kijken.” Raat: “In de vorige regeringsperiode trok iedereen zich terug op z’n eigen ministerie. Daarin is nu echt een kentering gekomen.”

GEZONDHEID Dat er iets moet gebeuren bleek een week eerder ook uit een RIVM-onderzoek over gevolgen voor de gezondheid door de verhoogde aanwezigheid van ultrafijnstof rond Schiphol. Het rapport was erg voorzichtig met conclusies en er is nog veel onderzoek nodig. “Maar,” zegt Gordon, “Er zijn toch wel een paar rode vlaggetjes omhoog gekomen. Je hoeft niet twintig jaar te wachten tot alles tot in de details wetenschappelijk is onderzocht om maatregelen te nemen.”

René de Leeuw