Rosse metselbij. Foto: Piet de Boer.
Rosse metselbij. Foto: Piet de Boer. PdB

Kijk op natuur: Bijen en parasieten

20 april 2019 om 10:07 lokaal

AMSTELVEEN Regelmatig vertelt een IVN-natuurgids in deze rubriek over de natuur. Dit keer gaat Ton Zijp in op bijen en hun parasieten.

Vorig weekend is in het kader van de Nationale Bijentelling Nederland voor de tweede keer massaal bijen gaan tellen in de achtertuin. Erg belangrijk dat we op deze manier beter op de hoogte raken van de huidige bijenstand; bovendien raken de mensen wat meer betrokken bij het wel en wee van de bij. Want laten we nou eerlijk zijn, hoeveel bewoners van Amstelveen wisten daadwerkelijk dat er naast die alom bekende honingbij nog 358 andere bijensoorten in ons Nederlands luchtruim rondvliegen?


Waar veel mensen ook niet al te veel stil bij staan is dat er nog andere dieren kunnen bestaan dankzij de bij. Het is wellicht een minder populair verhaal hoe dit soort parasieten werken aan hun voortbestaan, maar ook zij hebben hun functie binnen het ecosysteem waar bijen en bloemen het middelpunt van vormen. En vaak spreken de verhalen die je over parasieten kan vertellen meer tot de verbeelding dan de brave verhalen van de bij en hommel.

Hoewel, onder de bijen zitten ook gevallen van luiigheid en profijt van andermans inzet. Koekoeksbijen gedragen zich net als de vogel met die naam: ze leggen hun ei in 't nest van een ander, waarna de larve de oorspronkelijke bewoner doodt en het voedsel dat door de moeder was achtergelaten consumeert. Ook een favoriete hobby van knotswespen en hongerwespen. Niet in alle gevallen doodt de larve een medebewoner: hij kan ook gewoon eerder beginnen met het eten van de voedselvoorraad, waardoor degene waarvoor die bestemd was uiteindelijk van honger sterft.
Graafwespen vangen en verdoven andere insecten en leggen de prooi bij het nageslacht. De verdoving zorgt er voor dat de maaltijd niet te snel bederft en de larve er lang over kan doen. Ook roofvliegen volgen deze methode, maar het volwassen insect lust ook wel een dergelijke hap.
Nog een mogelijkheid: moeder wesp legt een ei ín de bij, zodat het nageslacht het beest van binnenuit kan opeten. Die methode bestaat ook in een externe vorm, waarbij het slachtoffer van buiten uit wordt opgepeuzeld. En zo bestaan nog wel meer vormen van parasitisme waar de bij last van heeft.

Maar vindt u dit maar zielig voor de bij, dan moet men zich maar bedenken dat deze parasieten zelf ook ooit sterven, misschien worden ze wel gevangen door een insecten-etende vogel. En die heeft ook niet het eeuwige leven en ligt ooit in een verborgen hoekje bij een boom te vergaan, voer voor bacteriën en andere microben, waarna al die stoffen omgezet worden in voedsel voor de boom, die in het nieuwe seizoen kan gaan bloeien en daarbij maar wat graag een bij aan ziet komen, ten bate van een volgend nageslacht.

Ton Zijp

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie