Je bent als werknemer langdurig ziek, wat komt daar bij kijken?

Bijna iedereen die in loondienst is, krijgt wel eens te maken met kortdurend ziekteverzuim. Het kan echter ook voorkomen dat je als medewerker van een organisatie langdurig ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt. De meeste werknemers weten de bedrijfsarts te vinden, als sprake is van kortdurend verzuim dat frequent voorkomt of bij verzuim dat langer duurt. Volgens de Arbowet is de bedrijfsarts samen met de verzekeringsarts de enige die iets mag zeggen over belastbaarheid met arbeid bij ziekte. Noch een therapeut, noch een huisarts, noch een specialist, mag zich volgens de Nederlandse Arbowetgeving bewegen op het terrein van belastbaarheid met arbeid. Op basis van beroepsrichtlijnen en wettelijke eisen, mag alleen de bedrijfsarts een advies uitbrengen aan jou en je werkgever.

In dit artikel belichten we wat erbij komt kijken wanneer je als werknemer langdurig ziek bent. Ook geven we een antwoord op de vraag: mag een bedrijfsarts lichamelijk onderzoek doen?

Re-integratie eerste spoor 

Re-integratie is een andere voorname reden om een bedrijfsarts in te schakelen. Onder deze noemer vallen alle acties die je samen met je werkgever onderneemt om je weer zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Je krijgt een gesprek met de bedrijfsarts om je medische situatie te bespreken, binnen zes weken na je ziekmelding. Ook bespreek je bij deze afspraak welke werkzaamheden je wel kunt verrichten. Tevens komt in dit gesprek aan bod of je verwacht dat je het eigen werk uiteindelijk weer kunt doen. Daarna krijg je een advies van de bedrijfsarts over de mogelijkheden die er zijn om je werk weer te hervatten. Dit is een rapport dat de probleemanalyse wordt genoemd. Samen met je werkgever maak je een plan van aanpak binnen acht weken na de ziekmelding. Jullie omschrijven in het plan hoe jullie er samen voor zorgen dat jij zo snel mogelijk weer aan het werk kunt.

Re-integratie tweede spoor 

De werkgever hoort te bekijken of re-integratie in het eerste spoor tot de mogelijkheden behoort. Je kunt dan aan het werk op je eigen werkplek, eventueel met aanpassingen of op een andere werkplek binnen het bedrijf. Er is sprake van re-integratie in het tweede spoor als blijkt dat dit beide niet mogelijk is. Dan wordt gezocht naar een andere werkplek bij een andere werkgever. Je werkgever en jij weten meestal samen wel wat er kan bij de beperkingen die je ervaart als gevolg van je ziekte. In bepaalde gevallen zijn werkgevers en werknemers het daar niet over eens. Er is ook niet altijd zicht op hoe beperkingen in de praktijk vertaald kunnen worden naar werken. Dat geldt in meerdere mate als geen (passend) werk is te vinden binnen de eigen organisatie. Het is dan de taak van de bedrijfsarts om gericht te adviseren over specialistische begeleiding naar passend werk, mogelijkheden en beperkingen.

Gesprek met de werkgever 

Mensen die een afspraak bij de bedrijfsarts hebben, vragen zich vaak af of de bedrijfsarts lichamelijk onderzoek mag doen. Daarop is het antwoord ja. Iedere arts is gerechtigd om lichamelijk onderzoek te verrichten. Het is echter de vraag of dit daadwerkelijk nodig is. Bij de beoordeling moet de bedrijfsarts vaststellen welke objectiveerbare beperkingen als gevolg van de ziekte er in het functioneren zijn. Daarbij moet hij ook onderzoeken of die het hervatten in de eigen werkzaamheden in de weg staan. Op grond daarvan moet de bedrijfsarts advies uitbrengen over re-integratie in passend werk, en daarvoor is lichamelijk onderzoek noodzakelijk. Een andere vraag die geregeld wordt gesteld is of een werknemer contact met de werkgever tijdens ziekte mag weigeren.  

De werknemer hoort met zijn werkgever in gesprek te gaan. Als werknemer kom je immers een verplichting niet na, omdat je diensten en vaardigheden op vooraf afgesproken tijdstippen hebt aangeboden in ruil voor een salaris. Die verplichting kun je door ziekte niet nakomen. Je bent dan verplicht met je werkgever in gesprek te blijven om een toelichting te geven waarom je meent niet te kunnen werken, en om afspraken te maken over het vervolg.