Kosten specialistische jeugdhulp in Amstelveen blijven stijgen

AMSTELVEEN In Amstelveen stijgen de kosten voor de specialistische jeugdhulp harder dan verwacht. De totale kosten voor 2020 lijken op ongeveer 21,5 miljoen euro uit te komen. Dat is 2,5 miljoen euro meer dan de geschatte 19 miljoen euro. Wethouder jeugdzorg, Frank Berkhout: “Dit is enorm veel geld en een echte financiële tegenvaller. Toch gaat het hier wel om Amstelveense gezinnen en kinderen met echte reële zorgvragen. Kinderen waarvan wij willen dat ze veilig, gezond en kansrijk opgroeien. Dat streven staat in deze bijzondere tijd zwaar onder druk. Juist nu is passende hulp heel belangrijk.”

MEER JEUGDHULP NODIG De stijgende kosten zijn het gevolg van het groeiend aantal kinderen in Amstelveen dat jeugdhulp nodig heeft. Ook zitten kinderen langer in een zorgtraject. Deze trend is in het hele land terug te zien. Hier draagt de coronacrisis ook aan bij. De hulpvragen worden ook steeds zwaarder en het aantal zeer zware hulpvragen groeit. Daarbij komen er in Amstelveen meer kinderen ín een zorgtraject dan dat er kinderen uitstromen.

JEUGDZORGKOSTEN STIJGEN EXPLOSIEF De gemeenten (VNG) praten al langere tijd met de rijksoverheid over de al maar stijgende kosten in de jeugdzorg. De discussie gaat over hoeveel geld gemeenten structureel nodig hebben om de Jeugdwet goed te kunnen (blijven) uitvoeren. Daarom liet de overheid een onderzoek doen waaruit blijkt dat gemeenten ieder jaar 1,7 miljard euro tekort komen. En dat gemeenten zelf weinig mogelijkheden hebben om deze kosten bij te sturen. De gemeente liet de stijgingen ook onderzoeken door bureau Significant. Het blijkt dat de situatie in Amstelveen niet afwijkt van die in referentiegemeenten, ook niet qua prijs en lengte van de zorgtrajecten.

GRIP OP KOSTEN Wethouder jeugdzorg, Frank Berkhout: “We doen er alles aan om beter grip op de kosten te krijgen. Toch voel ik me gesteund door de onderzoekuitkomsten dat de ontwikkelingen in Amstelveen passen in het landelijke beeld en dat we het ten opzichte van andere gemeenten niet slechter doen. Alleen is op termijn de sterke stijging van de kosten ook voor Amstelveen niet vol te houden. We zoeken hard naar oplossingen.”

GOEDE BASIS De gemeente zorgt dat er een goed aanbod is van sport, cultuur, welzijn, kinder- en buitenschoolse opvang, onderwijs en werk. Zodat er een goede basis is voor alle 18.000 kinderen en hun ouders. Voor kinderen en jongeren die hulp nodig hebben, werkt de gemeente samen met partners om eerder, beter en nabij hulp aan te bieden. Preventief is er aandacht voor veel thema’s waaronder beter omgaan met conflictscheidingen voor ouders en kinderen, roken, alcohol en gaming.

HULP BIJ DE START Alle basisscholen hebben een eigen jeugdhulpverlener op school, die in dienst is van de gemeente. De jeugdhulpverleners zijn op deze manier goed bereikbaar en dichtbij voor kinderen, ouders en het onderwijs. Ze kunnen problemen bij kinderen vroeg signaleren en direct helpen om erger te voorkomen. Met hulp van de gemeente zijn ook de zorgonderwijsvoorzieningen Elementa en Digibende gestart. Met als doel om een passende plek te creëren voor leerlingen die thuiszitten of dreigen uit te vallen. Bijvoorbeeld kinderen die hoogbegaafd zijn of autisme hebben. Ook is extra geïnvesteerd in jeugdhulp op speciaal basisonderwijs de Bloeiwijzer en speciaal onderwijs in de regio.

STERKE WIJKEN De gemeente wil dat kinderen en jongeren steun en hulp krijgen in hun eigen wijk. Daarvoor lopen verschillende projecten om de sociale samenhang, gezondheid en het pedagogische klimaat in wijken te bevorderen. Zoals de pilot ‘Het juiste voor ieder kind’ waarin drie basisscholen, jeugdhulpverlening en andere partijen intensief in hun buurt samenwerken. Dit om te zorgen voor een betere regie en ondersteuning, minder zorgdruk op het onderwijs en minder verwijzingen naar jeugdhulp.

SAMENWERKING VERWIJZERS Naast de gemeente verwijzen huisartsen, jeugdbescherming en jeugdgezondheidszorg ook kinderen en jongeren naar jeugdhulp. Samen met huisartsen en zorgverzekeraars begint de gemeente een pilot om te zorgen dat deze verwijzingen beter passen. Daarbij krijgen huisartsen extra ondersteuning en hulp van twee extra praktijkondersteuners GGZ jeugd. Ook met de jeugdgezondheidszorg wordt steeds intensiever samengewerkt op de doelgroep 0-6 jarigen en de (toekomstige) ouders.

VEILIG OPGROEIEN Veilig opgroeien is een thema waar veel aandacht naar toe gaat, zeker in deze tijd. Onveilige thuissituaties komen relatief weinig voor maar hebben wel een enorme impact op kinderen en gezinnen. Ondanks de inzet van veel professionals, is de keten inefficiënt en zijn er regelmatig lange wachtlijsten. Samen met samenwerkingspartners als de jeugdbescherming, Veilig Thuis en de Raad voor de kinderbescherming zijn twee pilots gestart waarin kleine maar belangrijke stappen worden gezet.

NIEUWE AFSPRAKEN Om te zorgen dat het jeugdzorgstelsel beter beheersbaar en betaalbaar wordt, maakt de gemeente ook nieuwe afspraken met zorgaanbieders van de specialistische jeugdhulp. Deze afspraken gelden vanaf 2022 en moeten zorgen voor een betere samenwerking en een beter beheersbare en simpeler financiële administratie. Ook intern werkt de gemeente aan een betere informatievoorziening voor het bestuur en professionals. Zodat financiële of inhoudelijke trends sneller duidelijk worden en men daar eerder op kan reageren en anticiperen.