Het gebakken ei tot icoon verheven.
Het gebakken ei tot icoon verheven. Naomi Heidinga

Smakelijke kunst in Museum Van der Togt

22 december 2019 om 16:00 Kunst

AMSTELVEEN Kunst om van te watertanden, dat is een treffende omschrijving van de expositie Delicious Paintings, die nu te zien is in het Van der Togt Museum. De werken van Tjalf Sparnaay zetten alledaagse voedingsmiddelen in de spotlight, van een patatje met tot een zakje boterhammen. Met zijn hyperrealistische schilderijen heeft hij de werkelijkheid uitvergroot.

Voedsel er zo uit laten zien dat het water je in de mond loopt, dat is niet makkelijk, laat Janny van der Heijden (onder meer bekend van Heel Holland Bakt) in de het voorwoord van de expositiecatalogus weten. Of het nu foto's betreft, of schilderijen, het is een precair evenwicht. De chocolade moet wel glanzen, maar niet teveel. Als deze te dof is, betekent dit voor de kenner dat de bereiding niet goed is geweest. De frieten op zijn schilderijen zijn vers gebakken, dat zie je. Ze hebben precies lang genoeg in het vet gezeten.

Dat soort details, die wijzen naar de bereiding, zullen niet iedereen opvallen. Iedereen kan wel zien met wat voor aandacht de schilderijen zijn gemaakt. Autodidact Sparnaay heeft zichzelf de techniek aangeleerd en gaat bij het schilderen minutieus te werk. Niet voor niets heeft museumdirecteur Marieke Uildriks het in haar voorwoord over sesamzaadjes die geschilderd zijn als ware het pareltjes. 'Elk sesamzaadje op het bolletje is met aandacht geschilderd, met subtiele verschillen in kleur en met een perfect geplaatst lichtpuntje'. Zijn schilderijen van gebakken eieren zijn over de hele wereld bekend. Zijn modellen zijn tot in de puntjes bereid. Zoals te zien in het beeld Iconic, waar hij het ei als icoon verbeeld: met bladgoud als achtergrond, naar de traditie van de Russisch-orthodoxe religieuze kunst.

Daarnaast zijn er schilderijen als foto's van hamburgers, ketchupflessen en 'gezonder' voedsel als sla en kreeft. Ook de Nederlandse eetcultuur is verbeeld, met schilderijen van patatjes met, een agv-tje (aardappelen, groente en vlees, in dit geval draadjesvlees) en de meegebrachte boterhammen. De zoetekauw kan zich vergapen aan uit de kluiten gewassen sorbets en gebakjes.

Zalen vol zaligheden, dat doet wat met de bezoeker, die heeft na het museumbezoek trek. Gelukkig hoeft het niet bij dagdromen te blijven: een aantal van Sparnaays heerlijkheden is te verkrijgen bij horeca in het Oude Dorp. Zo kan men voor Sparnaays roomsoes terecht bij Patissier Prenger en het eitje wordt geserveerd bij La Gare. In de museumwinkel is de lolly te koop, die door chocolatier Martinez is gemaakt.

Hyperrealistische kunst, waartoe de schilderijen van Sparnaay toe behoren, doken voor het eerst op in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Eerst in de VS en later in Europa. Deze stijl was korte tijd populair en werd gezien als tegenstroming van de pop-art en het minimalisme.

Sparnaay maakt naast zijn schilderijen ook foto's. Deze zijn gebundeld in het boek 'Urban works of Art'. Hierin zijn onder meer foto's van graffiti te zien. Delicious Paintings is tot 19 januari te zien.

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie