´Amstelveense woningzoekende krijgt meer kansen´

AMSTELVEEN Amstelveners helpen aan een voor hen geschikte, goede woning. Dat is, zegt wethouder Volkshuisvesting Rob Ellermeijer, het doel van de concept Woonagenda 2020-2023, waarin het college het woonbeleid voor de komende jaren voorstelt. Het gestelde doel bereiken is niet eenvoudig in een tijd van grote woningschaarste. Daar komt de aantrekkelijkheid van Amstelveen nog bij, wat leidt tot hoge prijzen.

Een belangrijk discussiepunt wordt bij de behandeling van de Woonagenda in de raad de sociale huursector. GroenLinks en SP hebben de messen geslepen en voeren actie voor meer sociale huurwoningen. Een petitie op internet is ruim 1.400 keer ondertekend en de beide partijen willen demonstreren bij het raadhuis wanneer de raad over de Woonagenda gaat vergaderen. SP en GroenLinks spreken van een 'wooncrisis'. Er staan 1.300 Amstelveners op de wachtlijst voor een sociale huurwoning en de wachttijden lopen op tot ruim tien jaar. Ondanks grote plannen voor nieuwbouw – zo'n 7.500 nieuwe woningen, plus in Uilenstede 2.500 studentenkamers erbij – zijn er amper sociale huurwoningen gepland. Het college wil het aantal op peil houden, geen uitbreiding, en zet vooral in op middeldure woningen, die er nu weinig zijn.

IMAGO "Amstelveen heeft het imago van veel welgestelden en grote, dure huizen," zegt Ellermeijer. "Toch hebben we ook juist veel sociale huurwoningen. 15.000, oftewel 34 procent van het totaal, dat is nog exclusief Uilenstede. Andere gemeenten in Amstelland en Meerlanden zitten met gemiddeld 28 procent flink lager. Ook hebben wij minder koopwoningen dan menigeen denkt: 45 procent is koop- en 55 procent huurwoning. Gemiddeld is dat in Nederland andersom. Wij willen voor een evenwichtig aanbod opschuiven naar het gemiddelde door relatief meer koopwoningen te bouwen, ook in het sociale segment."

Het college vindt het huidige sociale aanbod voldoende. "Het probleem is niet dat we te weinig sociale huurwoningen hebben, maar dat in een kwart daarvan mensen wonen met een hoger inkomen dan voor wie die woningen bedoeld zijn," vervolgt Ellermeijer. "De zogenoemde 'scheefwoners'. Dat gaat om zo'n 3750 woningen. In 750 daarvan wonen mensen die anderhalf keer modaal verdienen of meer. Wij willen vooral die laatste groep tot verhuizen bewegen, zodat hun woningen vrij komen voor wie nu op de wachtlijst staat. Dan moet je wel een aantrekkelijk alternatief bieden. Een logische stap is dat zij verhuizen naar middeldure woningen van 720 tot 1100 euro per maand. Die moeten er dan wél zijn. Dat is een reden waarom wij zo nadrukkelijk inzetten op het middeldure segment."

MEER BETALEN De wethouder denkt dat ook een nieuwe rijksregeling om scheefwoners meer huur te laten betalen gaat helpen: "Daardoor kan bij twee keer modaal een jaarlijkse huurverhoging van bijvoorbeeld 100 euro per maand oplopen naar boven de huurgrens van 720 euro. Betaal je nu 600 euro, dan kan dat in vier jaar 1000 euro per maand worden. Deze regeling zit in de kabinetsplannen van dit najaar."

Voorstel om meer punten te geven aan wie actief woning zoektEllermeijer ziet meer lichtpuntjes: "Samen met de regio werk ik aan verruiming van de vrije beleidsruimte die gemeenten kunnen benutten voor eigen woningzoekenden. Daarnaast wordt de hele regionale toewijzingssystematiek doorgelicht. Een voorstel is om wie actief zoekt naar een woning, meer punten te geven dan wie al goed woont en wacht tot er iets interessants voorbijkomt. We willen ook de verkoop van sociale huurwoningen aan zittende bewoners stimuleren en voor elke verkochte woning een nieuwe sociale huurwoning bijbouwen. Met Eigen Haard willen we afspraken maken voor honderd woningen in de komende drie jaar. Eigen Haard kan verder helpen door nieuw vrije sectorwoningen met voorrang aan te bieden aan Amstelveners die een sociale huurwoning achterlaten, zoals ook is gebeurd bij het project Appellaan/Notenlaan. De eerder ingevoerde regeling om mensen die na hun 28ste nog bij hun ouders thuis wonen meer kans te geven op een sociale huurwoning, willen we voortzetten en het aantal hiervoor beschikbare woningen verdubbelen. Tenslotte willen we sociale koopwoningen bouwen. Want die bestaan ook. Een bijzondere vorm is maatschappelijk gebonden eigendom, voor starters. Zo'n huis koop je met korting, waarbij een wooncorporatie mede-eigenaar is. Deze woningen blijven betaalbaar voor de volgende bewoner."

INFLATIECORRECTIE Betaalbaar houden is voor het college ook belangrijk bij middeldure woningen. Jarenlang steeg daarvan de huur snel, waardoor ze in duurdere segmenten belandden. De raad besloot daarom vorig jaar dat bij nieuwe middeldure huurwoningen de huur de eerste twintig jaar met slechts de inflatiecorrectie mag stijgen. Waarom niet langer, want hoe gaat het na twintig jaar? "Twintig jaar is het maximum dat je met ontwikkelaars kunt afspreken," zegt Ellermeijer. "Langer is voor hen te onzeker om afspraken over te maken. Dat lukt dus niet. Nu is het niet zo dat alle particuliere aanbieders van goedkope woningen meteen de hoogste huren vragen, al zijn die er uitzonderingen. Bij nieuwe koophuizen houden we speculanten op afstand met de eis van zelfbewoningsplicht voor de koper. Recent is dat aangevochten voor de rechter, maar die heeft de gemeente in het gelijk gesteld."

Ouderen blijven graag in hun eigen buurt wonenBehalve scheefwoners houden ook ouderen sociale woningen bezet die geschikt zijn voor gezinnen. Die willen vaak best kleiner wonen. De Woonagenda zet daarom ook in op meer ouderenwoningen. "Een voorbeeld van wat je voor deze groep kunt doen is appartementen bouwen zoals bij de Dignahoeve in Westwijk," zegt Ellermeijer. "Daar wonen ouderen zelfstandig en veilig in een beschermde omgeving. Zoiets moeten we eigenlijk in iedere wijk hebben, want ouderen blijven graag in hun eigen buurt wonen. Te denken valt ook aan een combinatie met woningen voor jongeren. Want iemand van dik in de tachtig wil niet altijd bij alleen oude mensen wonen. Die mist dan levendigheid. Menig oudere zou graag op de kinderen van jonge mensen willen passen. Het lukt nu overigens nog vrij goed om ouderen te helpen die om medische redenen met voorrang naar een andere woning móeten. Maar de babyboom-generatie komt op ons af, wat de komende jaren leidt tot een grote behoefte aan seniorenwoningen."

PLEZIERIG Inwoners moeten niet alleen een woning hebben, ze moeten ook plezierig wonen. De gemeente streeft naar woningen van goede kwaliteit, zegt Ellermeijer. Daar hoort ook renovatie bij van huurwoningen én dat dit op een bewonersvriendelijke manier gebeurt. Aan dat laatste schortte nogal wat bij renovatie- en verduurzamingsprojecten van Eigen Haard. Daarom weigerde Amstelveen vorig jaar de jaarlijkse prestatieafspraken met de corporatie te ondertekenen. Dat gebeurde pas ver in 2019. Er kwam onderzoek en Eigen Haard begon met het doorvoeren van verbeteringen. Hoe staat het ervoor met de afspraken voor 2020? Gaat Amstelveen die tekenen? Ellermeijer doet daar nog geen uitspraken over. "Er wordt nog gewerkt aan wat er precies in komt te staan," zegt hij. "We monitoren intussen of Eigen Haard de verbeteringen daadwerkelijk doorvoert. Dat duurt natuurlijk even. Onze indruk is dat het verbetert. Maar we zijn er nog niet."

De concept Woonagenda 2020-2023 ligt tot en met 10 december ter inzage. Iedereen kan reageren. Na verwerking van de reacties volgt besluitvorming in de raad, naar verwachting in februari.

René de Leeuw