Ideeën van betrokken inwoners worden door wethouder Herbert Raat ‘genoteerd’.
Ideeën van betrokken inwoners worden door wethouder Herbert Raat ‘genoteerd’. Naomi Heidinga

Lancering nieuw cultuurbeleid Amstelveen: 'De stad als podium'

13 november 2019 om 14:57 Kunst

AMSTELVEEN Vorige week presenteerde wethouder cultuur Herbert Raat een nieuw ambitieus plan dat vanaf 2020 de rol van kunst en cultuur in Amstelveen flink moet uitvergroten. Komende maandag zal hij er tijdens een speciale editie van de talkshow BV Amstelveen in Boekhandel Venstra tekst en uitleg bij geven. Een aantal betrokken Amstelveense inwoners kon het geduld niet bewaren en nodigde Raat deze week uit voor een kop koffie in P60. Raat: "We gaan cultuur veel breder en leuker maken en iedereen moet meedoen."

STOOM Herbert Raat begint op stoom te raken in de kunst en cultuur. Waar bij zijn start op cultuur in 2018 de financiële problemen van het Cobra Museum aanvankelijk veel aandacht opeisten, is er nu kennelijk ruimte gekomen om grotere slagen te gaan maken, zo blijkt uit de ambitie die spreekt uit het ruim 60 pagina's tellende beleidsdocument. Het plan is nu online ook voor de inwoners beschikbaar. Raat: "Kunst en cultuur zitten in het DNA van Amstelveen en dat moeten we koesteren. Het maakt deze stad zo uniek en daar mogen we trots op zijn", aldus Raat in het voorwoord. Aan de koffie in P60: "Ik woon al 15 jaar in Amstelveen en wat ik gezien heb de afgelopen jaren: hier is zoveel moois, het is ongekend wat we hier hebben. En dat is nu in dit plan zo mooi opgeschreven."

DER BOGEN Aanleiding voor het gesprek was ook de nieuwsgierigheid naar Raats voorgenomen plan om Der Bogen te verplaatsen. Raat: "Ik heb hier met Jan Verschoor over gezeten. We zaten op een avond op het terras en ik vroeg hem 'wat vind je er eigenlijk van'? We kwamen er achter: 'die staat hier eigenlijk niet goed.' Dus wat doet die plek, wat straalt het uit, dàt is eigenlijk de discussie. Is Der Bogen mooi of lelijk, daar gaat het niet over. Maar het is wel een mooie aanleiding om in Amstelveen met elkaar over kunst te laten praten. Want heel veel mensen zijn geïnteresseerd in kunst. Heel veel mensen ook niet, die zijn geïnteresseerd in andere dingen." Zangeres Francisca Burgos, die eerder deze maand in Amstelveen het muzikaal programma 'Joysing' lanceerde, nuanceert: "Sommige mensen lijken misschien niet echt geïnteresseerd, maar je moet begrijpen waarom dat zo is. Wanneer jij jouw eigen perspectief ergens in terugziet, dan ga je wel participeren. Dat geldt voor jongeren en ouderen." Het is namelijk heel belangrijk dat mensen hun eigen perspectief terug kunnen zien. Dat gaat natuurlijk over expats, maar we hebben meer mensen, vluchtelingen, migranten. Twintig procent van Amstelveen heeft Nederlands niet als moedertaal."

Ook inwoonster Tamara Meinesz was het daarmee eens: "Juist kunst en cultuur verbindt elkaar, net als zang. Als je meer van elkaar afweet, raak je meer geïnteresseerd. Als er door cultuur meer diepgang is, kan je je ermee verbinden." Anne Leegstra, galeriehouder in het Oude Dorp: "Amstelveen is een hele gekke stad, allemaal losse stukken, er zijn bijna geen echte Amstelveners meer. Dat is ook een voordeel, want we hebben allemaal expats. En als je kans ziet om ook die mensen bij kunst en cultuur te betrekken, dan ben je spekkoper." Jacqueline Hocker, raadslid van AVA: " Der Bogen blijft een soort angel. Hoe zou het zijn als je het op een plek neerzet waar het groen is, waar ruimte is en waar het veel meer tot zijn recht komt. Zodat we hier ook een kleurrijker Stadsplein kunnen krijgen." De door Naomi Heidinga recent geportretteerde  Amanda ten Cate: "Of we laten 'm begroeien door een klimroos ofzo. Als je als mens niet de juiste kleding aan hebt, kom je ook niet tot je recht. Zo zie ik het ook met Der Bogen, als er niet de juiste dingen omheen zijn komt-ie niet tot zijn recht. Het moet een goede balans worden, senang."

Zonder kunst en cultuur is een stad doodAl snel gaat het gesprek over de bredere betekenis van kunst en cultuur voor een samenleving. Anne Leegstra: "Kunst en cultuur is wat mij betreft het belangrijkste in een leven van een mens, maar ook van een stad of van een omgeving. Het maakt het leefbaar. Zonder kunst en cultuur is een stad dood. Ik ben daarom zo blij dat er nu een gemeenteraad is die ons serieus neemt." Jacqueline Hocker: "Vraag een doorsnee iemand wat kunst voor hem is dan zegt-ie: een beeld of een mooi schilderij. Maar het is veel meer. Als je met iemand aan de telefoon zit en je bent gedachteloos wat aan het tekenen dan ben je al met vormgeving bezig. Als je je huis inricht ben je ook met vormgeving bezig. Dat is in de basis al kunst en cultuur, omdat mensen zich senang willen voelen, ze willen zich fijn voelen, willen gelukkig zijn, ze willen iets hebben waarmee ze zich kunnen verbinden en dus is die kunst en cultuur in alle vormen aanwezig. Dus je zou vanuit een spirituele, of anders gezegd, vanuit een metapositie moeten kijken naar wat kunst met je doét. Het spreekt mensen aan op beleving, ervaring, gevoel." Eind november wordt het plan in de raadscommissie Burgers en Samenleving behandeld en op 11 december vastgesteld door de gemeenteraad. Raat: "Kijk, het gaat niet om mij. De politiek is randvoorwaardelijk. Wij moeten zorgen dat de randvoorwaarden kloppen voor kunst en cultuur. De rest moeten jullie invullen." De ook bij de koffie aanwezige Hans Jansen, voorzitter van SAKB KunstLokaaL: "Kunst en cultuur is van en voor iedereen. Het is niet iets waar je naar kijkt als je er langs loopt. Nee, je moet betrokken zijn, je moet mee kunnen doen. En daarin moet je van jongs af aan in worden begeleid, zoals in het oude Griekenland."

VERHAAL Jansen is van mening dat kunst en cultuur de cohesie in een stad kunnen vergroten, maar dan moet het wel uit gaan van een achterliggend verhaal. Jansen: "We moeten kijken of er iets is waarvan we zeggen: dit is het verhaal van Amstelveen. Is dat Bogen, of past dat niet in het verhaal? Is het verhaal dit centrum? Of is het het Oude Dorp. Of is het dat allebei?" De vraag van Jansen hebben citymarketeers op het raadhuis zichzelf ook al gesteld. Sinds twee jaar wordt daar volop gewerkt aan een verhaal en is flink budget vrijgemaakt voor brochures, toeristenkaarten en een website die in januari wordt gelanceerd. Ook het evenement de '24 uur van Amstelveen' dat op 25 mei tijdens op de verjaardag van Amstelveen werd gevierd, werd uit dat budget gefinancierd. Uit de achterliggende visie blijkt dat in de citymarketing wordt uitgegaan van een paar kernkwaliteiten van Amstelveen: groen, internationalisering en kunst en cultuur. Leslie Doornik van BV Amstelveen: "Daarom zijn we ook zo bezig geweest vanuit de geschiedenis met die akte uit 1399. Koen van Oosterwijk tekende voor wat toen nog een gehucht was. En kijk wat er nu staat."

Inhaken op de belevingswereld van de jeugd Wie het strak vormgegeven cultuurplan leest, is onder de indruk van het ambitieniveau dat uit de teksten spreekt. Maar in de praktijk gaat het al snel over de uitdaging van het betrekken van jeugd. Schrijfster Jacobien van den Hoek breekt er een lans voor. Voor haar boekenfeest op zondag 8 maart werkt ze samen met middelbare scholieren: "Je moét die vertaalslag maken." Ook deejay en artiestenmakelaar Robert Flapper is het daarmee eens. Flapper: "De jeugd vind je pas op het moment dat je iets heel interessants voor ze neerzet, iets waarin ze kunnen participeren. Het moet ook echt iets van deze tijd zijn. Hoe kan je aanhaken aan hun belevingswereld?"

Volgens Herbert Raat spelen scholen daarin een belangrijke rol, maar ook een ondernemende instelling. "Zo heb ik met Marieke Uildriks (directeur Museum JAN, red.) gezeten over het Oude Schooltje. Iedereen zei 'doe er dan wat mee voor educatie'. Maar ja, dan is er wel 11.000 euro extra huur nodig om het te kunnen verbouwen. Maar zet er een cultuur educatieprogramma op en het is klaar. Frank Berkhout vond dat ook een goed idee. Dus in plaats van dat je een jaar lang praat waarom het niet kan, kan het zo dus wel. En dat vind ik zo leuk." Leslie Doornik: "Je  moet beginnen bij de kinderen en van daaruit kan het doorstromen naar de ouders. De trendwatcher Richard van Hooijdonk was een maand geleden in deze stad en dat ging heel erg over toekomst en innovatie. Maar hij zei dat het enige dat echt belangrijk is, is creativiteit. Ik denk dat je niet alles in een keer kan doen, maar als we in het onderwijs beginnen en de kinderen zien hoe belangrijk het is, dan stroomt het ook wel door naar de ouders." Hans Jansen: "In Amerika heb je van die ' poem slams'. Jongeren zijn dichters, jongeren zijn dansers. Alles wat wij zeggen is niet proza. We maken altijd halve zinnen, we praten in halve zinnen. Zo is bijna alles wat we zeggen poëzie. Als je dát gebruikt bij jongeren dan worden ze weer aangesproken. Nu hebben ze het idee dat ze alles op school in mooie zinnen moeten vertalen, maar vertaal het eens in gedichten. Het zijn dichters, het zijn dansers, ze zijn voortdurend in beweging, op straat." Jacobien van den Hoek wordt enthousiast: " Dat soort teksten kan je op gevels plaatsen, dus als je de jeugd betrekt: laat ze zinnen maken Dat ze trots zijn op hun eigen stad en dat ze zeggen: hee, dat is mijn zin."

UITDAGING Ook Anne Leegstra wordt blij van de inspiratie die uit het gesprek komt. "Mag ik iets zeggen. Ik voel me zo lekker bij jullie. Kunnen wij niet een gezellige goede groep maken en regelmatig bij elkaar komen om deze ideeën te spuien?" Leegstra ontvangt veel leerlingen van het Amstelveen College in zijn galerie, die na het ontdooien van een 'het mot nou eenmaal'-houding vaak wild enthousiast de deur uitgaan. De jeugd is ook erg positief over Amstelveen, weet directeur van P60, Gerard Lohuis. "Jongeren voelen echt die identiteit van Amstelveen. Ze zijn trots, ook op het Stadsplein. Als hier een artiest optreedt en die spreekt ze per ongeluk aan met 'Amsterdam, hoe gaat het met jullie?', dan komt vanuit de zaal altijd boe-geroep."  Jeugd, kunst, cultuur en educatie: in P60, waar Martin Garrix zijn basis heeft gelegd, weten ze er alles van. Herbert Raat ziet wel een mooie uitdaging om vanaf nu aan te pakken: "Het is ongekend wat wij hier in Amstelveen hebben. Eigenlijk zou je er een slag bovenop moeten doen. Je zou voor jeugd het Amstelveense programma moeten maken, of als ze het in Zwolle nog beter doen moeten we dat kopiëren. Dat je een soort basisafspraak maakt van: wat bied je aan. Hoe mooi zou het zijn als de Amstelveense kunst- en cultuureducatie voor onze kinderen hét voorbeeld wordt in het land. En als we willen, kúnnen we dat ook echt. Dat zie je bij ons in de politiek, maar je ziet het ook in het bedrijfsleven. Als er een goed plan is dan is er geld voor te vinden. Als dat een ambitie is, kan iedereen zich daar achter stellen en vragen we de burgemeester om dat te trekken. We proberen iets onderscheidends te doen met elkaar. Dus bedankt voor deze bijeenkomst."

Het Cultuurplan ' De Stad als Podium' is hier online voor de inwoners beschikbaar.

Meer informatie over de talkshow BV Amstelveen met Herbert Raat in Boekhandel Venstra komende maandag 18 november: https://amstelveenspreekt.nl/event/bv-amstelveen/

Matthijs den Hollander

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie