Actie voor herbouw historische Warnersbrug in Randwijck

AMSTELVEEN Waar de Catharina van Clevelaan overgaat in het Catharina van Clevepark in Randwijck was vroeger een prachtige stenen brug in de stijl van de Amsterdamse School. Die brug is in verval geraakt en vervangen door een futloze dam. Auteur van het boek 'Welkom in het Tuindorp Randwyck', Dolf van den Bos, die er voorheen vlakbij woonde, heeft het initiatief genomen om de brug in oude glorie te herbouwen.

Van den Bos noemt de huidige situatie vaak 'een rotte kies in de wijk'. Niet alleen ziet die dam er niet uit, de verkeerssituatie is ook verre van optimaal. "Er is een helling vanaf de hoger gelegen Catharina van Clevelaan naar het lagere Catharina van Clevepark," zegt hij. "Vaak heb je hier geen goed overzicht op het verkeer dat vanaf de andere kant nadert. Verder staan er regelmatig auto's geparkeerd, soms half op de stoep, waardoor er minder ruimte is, en er komen veel fietsers langs, onder wie scholieren. Er doen zich nogal eens gevaarlijke situaties voor."

BREDER Van den Bos denkt dat de verkeerssituatie drastisch kan verbeteren in combinatie met het herbouwen van de brug. "De vroegere brug was breder dan de tegenwoordige dam," zegt hij. "Wel twintig meter. Het was een prachtige brug. In het midden waren de rijbanen met aan weerszijden brede trottoirs en muren met zitbanken, wat de brug maakte tot een ontmoetingsplek. Ook de doordachte beplanting viel op. Vier populieren – later vervangen door berken - gaven een hoogteaccent en in de bloembakken stonden planten die elkaar met bloeien opvolgden, zodat het er altijd mooi uitzag."

De brug overbrugde de 'ringsloot', die met de bomen erlangs een fraaie groenstrook oplevert. Op een tekening laat Van den Bos zien waar de rijbanen voor auto's terug kunnen komen en waar ruimte is voor fietspaden, bijvoorbeeld af te scheiden met heggen, alsmede de trottoirs en de muren meet daarop de zitbanken.  Liefst ziet hij een parkeerverbod voor op de brug.

GRONDLEGGER Ontwerper van de brug was de toonaangevende architect Philip Anne Warners (1888-1952), die beschouwd wordt als de grondlegger van het Tuindorp Randwijck. Hij noemde zich vaak F.A. Warners om misverstanden met zijn vader, die ook P.A. Warners heette, te voorkomen. Hij ontwierp veel huizen in de De Lairessestraat en omgeving in Amsterdam, waar hij aan het begin van de 20^ste eeuw het 'etagehuis' of de 'woonflat' introduceerde, wat toen nieuw was voor Nederland. In 1928 werd hij lid van de Amstelveense schoonheidscommissie. Hij zette het stratenplan van Randwijck op en ontwierp een deel van de woningen in de wijk, alsmede de winkelgalerij aan de Amsterdamseweg. Allemaal in de stijl van de Amsterdamse School. Van den Bos organiseert wijkwandelingen die voeren langs de vele architectonische hoogstandjes in Randwijck van Warners en veertien andere architecten. Dat doet hij trouwens ook in Amsterdam als 'Stads-ontdekkingsreiziger'.

VERVAL Hoe en wanneer de brug verdwenen is, weet Van den Bos niet. "Ik stel me voor dat het verval begonnen is met de lak van de bankjes, waardoor het hout is gaan rotten. Vervolgens trok er vocht in de stenen, waardoor de muren 's winters uit elkaar vroren en de conditie van de brug verder verslechterde. Uiteindelijk moet de brug zo bouwvallig zijn geworden dat die werd afgebroken en vervangen door een simpele aarden dam met duiker." Het verdwijnen van de brug is voor hem nog onderwerp van nader onderzoek.

"De tekeningen van het originele ontwerp van Warners zijn bewaard gebleven," vervolgt hij. "Al zal bij herbouw de interne constructie van de brug met het oog op het tegenwoordige verkeer steviger gemaakt moeten worden. De bedoeling is die constructie eerst te maken en daarna de muren weer op bouwen. Ook de beplanting willen we in de vroegere stijl terugbrengen, ook weer met planten die opeenvolgend in bloei staan. Er zijn mensen verbonden aan Villa Randwijck met tuinieren als hobby die zich met de beplanting bezig willen houden. Ook zie ik graag de populieren terugkeren."

STICHTING Eerder deze maand is officieel een stichting opgericht die tot doel heeft het herbouwen van de brug. Dat kost geld. Daarom is er al enige tijd een setje te koop met ansichtkaarten van hoe de wijk vroeger was. De netto opbrengst daarvan gaat naar een fonds voor het tot stand brengen van de brug. De stichting gaat verder symbolisch stenen verkopen, waarvan de opbrengst eveneens naar het fonds gaat. Van het geld verwacht Van den Bos niet de hele herbouw te kunnen betalen, maar naar hij hoopt wel veel van de voorbereidingen. Met het hele project zijn vermoedelijk enkele tonnen gemoeid, wat betekent dat het meeste geld moet komen van de gemeente.

HISTORIE Het idee de brug te herbouwen lijkt uitstekend te passen in het gemeentelijk beleid om meer aandacht te besteden aan de plaatselijke historie. Van den Bos heeft zijn initiatief daarom inmiddels besproken met wethouders. In de wijk zelf ontving het idee een warm onthaal, onder meer bij het wijkplatform. De voorzitter daarvan, Nicole Bodewes, heeft zich met de stichting verbonden.

"Ik heb ook de erven Warners benaderd en een kleinzoon van de architect is toegetreden tot het bestuur van de stichting," zegt Van den Bos. "Ideaal is dat Villa Randwijck, gevestigd in de vroegere Michiel de Ruyterschool, bijna pal naast de brug staat."

Zelf woont Van den Bos inmiddels in Westwijk, omdat zijn huis in Randwijck te groot was geworden. Maar hij blijft door de rondleidingen en het brugproject nauw bij de wijk betrokken. Binnenkort verschijnt de vijfde druk van zijn boek 'Welkom in het Tuindorp Randwyck' uit.

Hij ziet de brug liefst al volgend jaar, in 2020, herbouwd worden. "Misschien is dat te ambitieus," zegt hij. "Maar het is goed een datum vast te stellen om de vaart er in te houden. Zo voorkom je dat de aandacht ervoor verwatert. Want we willen van die rotte kies een mooie kroon maken."

Meer informatie op: www.warnersbrug.nl

René de Leeuw