De Poel: een natuurpareltje

AMSTELVEEN Regelmatig vertelt een IVN-natuurgids in deze rubriek over de natuur. Dit keer gaat Aleid Offerhaus in op de natuur rond de Amstelveense Poel.

Kijk je op de Atlas Natuurlijk Kapitaal onder de kaart 'Natuurwaarde van natte en vochtige ecosystemen', dan zie je dat de natuurwaarde van de Amstelveense Poel hoog is. 'Oké, interessant, en wat dan nog', zult u zeggen. Wat maakt de natuur in en rond die Amstelveense Poel zo waardevol en waarom is dat belangrijk?

Om te beginnen is de Poel een veenplas, een plas die ontstaan is nadat het veen in de 17^de eeuw is afgegraven. Amstelveen zou Amstelveen niet zijn zonder veenplassen. De meesten zijn drooggemalen en volgebouwd, maar de Amstelveense Poel is één van de weinige plassen, die na de turfwinning met rust is gelaten en is daarmee een levende herinnering aan de geschiedenis van ons dorp.

Rondom de Poel zijn de stukken laagveen, die werden gebruikt om het turf op te drogen, de zogeheten legakkers, nog duidelijk zichtbaar. Die oevers zijn niet alleen een levende herinnering, maar ook een belangrijke rust- en pleisterplaats voor planten en dieren, die in Nederland (en een groot deel van Europa) zo langzamerhand heel erg zeldzaam zijn. De ringslang, de ronde zonnedauw, de welriekende nachtorchis en de koekkoek zijn een paar kopstukken, die bij ons in Amstelveen rondhangen.

Er zijn her en der in West-Nederland nog restjes laagveen, die gekoesterd worden en zelfs hele natuurgebiedjes, die het tot de premier league van Europa hebben geschopt, de Natura 2000-gebieden, maar het grootste deel is afgegraven, leeggepompt of verdroogd.

Amstelveen heeft weinig voor dit pareltje hoeven doen. Na de onteigening door Amsterdam, is op deze plek een prachtig bos ontstaan, waar Amsterdammers én Amstelveners al decennia lang van genieten. De legakkers langs de Poel zijn grotendeels behouden gebleven en daarmee de planten en de dieren, die kenmerkend zijn voor dit landschap, het laagveen. Het Amsterdamse bos heeft veel geïnvesteerd in haar ringslangenpopulatie en het resultaat is dat het goed gaat met de ringslang, die in en om de Poel haar natuurlijke biotoop heeft.

Er zijn nogal wat mensen die zich afvragen of het behoud van al dit moois ten koste moet gaan van de menselijke behoefte om zich te willen vermaken. Is het landschap in en rond de Poel alleen maar een decor tegen de achtergrond waarvan zich de levens van Amstelveners afspelen? Een landschap is óók het geheugen van de mensen die het bewonen. Aan dit landschap zien we waar we vandaan komen. De natuur in dat landschap maakt daar onlosmakelijk onderdeel van uit. Als we de druk op dit landschap opvoeren verdwijnt het.

En wij?

Aleid Offerhaus