College Amstelveen zet samenwerking met Aalsmeer liefst voort

AMSTELVEEN Het Amstelveense college van B en W zet in op voortzetting van samenwerking met Aalsmeer, al zal die wel een andere vorm moeten krijgen dan nu het geval is. Dat bleek maandag tijdens een bijeenkomst waarbij de Amstelveense gemeenteraad bijgepraat werd over de ontwikkelingen rond de vastgelopen samenwerking met de buurgemeente. "We willen niet dat het geschil nog groter wordt," aldus wethouder Frank Berkhout.

De raad had maandagavond eigenlijk een ontmoeting moeten hebben met hun Aalsmeerse tegenhanger, maar Aalsmeer heeft de afspraak afgezegd. "Jammer," aldus Berkhout. "Het is zes, zeven jaar geleden, nog voor de samenwerking, dat er zo'n ontmoeting van de beide raden is geweest, in een bootje op de Westeinder."

De samenwerking begon in 2013. De ambtelijke organisaties werden nagenoeg samengevoegd tot één geheel, maar de gemeenten behielden hun zelfstandigheid met eigen raad en college. Kosten werden gedeeld op basis van 75 procent voor Amstelveen, 25 voor Aalsmeer. Het leverde een minder kwetsbare ambtelijke organisatie op, met meer kennis en een voordeel van 1,4 miljoen euro per jaar.

VERANDERD Tijden zijn veranderd sinds in 2013, vooral op computergebied. "Voorheen ging alles met papier aan het loket, maar nu gebeurt er veel meer online," aldus Berkhout. "Dat leidt tot investeringen in systemen en beveiliging. Wij vinden dat die kosten er extra bijgekomen zijn en met Aalsmeer gedeeld moeten worden. Aalsmeer vindt dat dit bij de gemaakte afspraken is inbegrepen." Dat leidt ertoe dat Aalsmeer nu meer dan 3 miljoen euro niet  betaalt en er in de Amstelveense begroting een gat ontstaat. Volgens Berkhout zijn er bij het opzetten van de samenwerking destijds geen goede afspraken gemaakt over hoe met hogere kosten om te gaan. "Op andere gebieden gaat de samenwerking wel goed," vervolgdfe hij. "We hebben ook uitgebreid gesproken over specialistische jeugdzorg en de WMO. Daar zijn we met elkaar wel uit gekomen. Maar op het gebied van ICT is dat niet gelukt."

Onafhankelijke deskundigen vormen nu een commissie, wat moet leiden tot een niet-bindend advies. Komen de gemeenten er met dat advies niet uit, dan leggen de zij hun geschil voor aan Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, die vervolgens komen met een advies dat wél bindend is. Daar hebben de gemeenten zich aan te houden en er is geen beroep tegen mogelijk.

GEMIS Tijdens de bijeenkomst maandag was een groot gemis dat een rapport over de haperende samenwerking is opgesteld nog niet beschikbaar is. De colleges hebben het al wel, maar willen het eerst zelf bespreken. Het rapport noemt onder meer mogelijkheden voor andere vormen van samenwerking. Als beide gemeenten blijven samenwerken, dan moet dat, zeker wat Aalsmeer betreft, op een andere manier. Een mogelijkheid zou bijvoorbeeld kunnen zijn op onderdelen te blijven samenwerken, waarbij Aalsmeer weer zaken zelf oppakt of met andere gemeenten samen gaat doen.

MINI-BREXIT Voorafgaand aan de raadsbijeenkomst schreef D66-fractieleider Harmen van der Steenhoven in een column met als titel 'Aalsminder' dat Aalsmeer eigenlijk meer zelfstandigheid wil en de ICT-kosten nu aangrijpt als middel om dat te bereiken. Volgens hem werken de ambtenaren prima samen, maar zit het bestuurlijk niet lekker: "Twee kapiteins op één schip werkt nou eenmaal niet." Hij noemde de stap van Aalsmeer een  'mini-Brexit'.

BEMIDDELAAR "Dat is olie op het vuur," vindt BBA-fractieleider Ruud Kootker. Het valt hem op dat het college graag verder wil met Aalsmeer, maar dat de fracties van de twee grootste coalitiepartijen, VVD en D66, laten blijken dat niet te zien zitten. "De VVD roept nu dat Amstelveen al eerder de stekker er uit had moeten trekken." Kootker ziet liever geen commissie van deskundigen, maar een onafhankelijke bemiddelaar die samen met de gemeenten de zaak weer op het spoor zet. "Daar hebben we al eerder voor gepleit, maar daar is toen niet naar geluisterd. Een boedelscheiding kost miljoenen die de burgers gaan betalen." Michel Becker (AVA) gaf ook aan dat het om geld van Amstelveners gaat: "Aalsmeer neemt een product af en weigert daarvoor te betalen. In het bedrijfsleven is dat ondenkbaar."

CHAGRIJN Martin Kortekaas (GroenLinks) blijft liefst samenwerken: "We moeten werken aan het wegnemen van het chagrijn. Het probleem uitpraten en oplossen. We blijven Aalsmeer evengoed tegenkomen in wel zo'n twintig samenwerkingsverbanden in de regio." Volgens Patrick Adriaans (SP) moet er in het landelijk beleid meer rekening gehouden worden met de eigen identiteit van gemeenten. "Het Rijk legt veel nadruk op schaalvergroting, maar daarmee kom je verder van de burger te staan. Er moet meer aandacht zijn voor wat de burgers van samenwerking vinden."

René de Leeuw