Inwoners Amstelveen vertellen over ervaringen met verduurzamen woning

AMSTELVEEN Het verduurzamen van je woning. Waar moet je beginnen? Waar moet je voor kiezen en wat levert het op? Drie inwoners vertellen over hun ervaringen. Het is lastig om betrouwbare informatie te vinden, vinden ze. Bovendien wordt het verduurzamen van woningen enerzijds aangemoedigd, terwijl anderzijds onnodige drempels worden opgeworpen.

Jaap Sondervan heeft 19 jaar geleden voor zonnepanelen gekozen. De panelen doen het nog steeds, al is het rendement wel wat teruggelopen. De keuze voor zonnepanelen was niet zozeer uit ideologisch standpunt. “We hebben een plat dak. In de zomer werd het in huis altijd heel warm. Daarom wilden we een deel van het dak benutten voor zonnepanelen. Dat is koeler dan de zwarte dakbedekking.” 

De panelen bevallen goed, al vragen ze meer onderhoud dan gedacht. “Je moet ze elk jaar schoonmaken, anders gaat het rendement naar beneden. De panelen liggen vlakbij de dakrand, dus dat is best een klus.” In de negentien jaar heeft hij een aantal problemen gehad. “Een van de connectoren ging bijvoorbeeld kapot. Het bedrijf dat de panelen had geproduceerd was inmiddels failliet, en de leverancier wilde ze niet repareren. Uiteindelijk heb ik dat zelf kunnen oplossen. Maar als ze het niet meer doen, weet ik nog niet of we nieuwe gaan kopen. Om de panelen terug te verdienen zouden we hier nog minstens 10 tot 15 jaar moeten wonen.” 

GROEN DAK Sinds drie jaar heeft Sondervan een groen dak. “Een groen dak zorgt tevens voor verkoeling. En het is een leuk gezicht: wanneer je de gordijnen opendoet, zie je plantjes in plaats van een saai dak. In de zomer komen er allerlei insecten op af, waaronder vlinders.” Ook voor het groene dak geldt dat het meer werk is dan aanvankelijk gedacht. “De plantjes zitten in een bak zonder aarde. Wanneer het in de zomer heel warm is, moet je de plantjes water geven, anders gaan ze dood. Wanneer je in de zomer een lange tijd weg bent en het is warm, dan loop je het risico dat er plantjes doodgaan. In de herfst moet je de dode bladeren heel voorzichtig weghalen, anders verstikken de plantjes in het voorjaar. En ik haal het onkruid weg. Daarnaast moet je de plantjes een beetje snoeien, zodat ze goed blijven groeien. Al met al komt er veel meer bij kijken dan ik van te voren had gedacht. Ook is het goed je te realiseren dat wanneer het dak moet worden gerepareerd, de plantjes aan de kant moeten. Op zich geen probleem, ze zitten in bakken, maar je kunt ze niet zomaar even allemaal naar links schuiven vanwege het gewicht. Anders wordt het dak op één plek te zwaar belast. Anderzijds beschermen de plantjes het dak ook. Het dak wordt zo minder blootgesteld aan extreme temperatuurschommelingen.”

TEGENSTRIJDIG Otto de Graaf woont in een vrijstaande woning die is gebouwd in 1988. “We zijn hier in 2007 komen wonen. Sindsdien hebben we geïnvesteerd in verschillende verduurzamingsmaatregelen, zoals isolatie. Als eerste hebben we HR + ramen laten plaatsen. Daarnaast zijn de muren en de vloer geïsoleerd. Ik maak gebruik van een slimme meter en heb behoorlijk wat tijd besteed aan het kijken waar winst te behalen viel. We hebben ledlampen en slimme stekkers. Ook hebben we nieuwe keukenapparatuur laten plaatsen. Ons verbruik bleek ’s nachts vrij hoog. Na veel puzzelen kwam ik er achter dat het aan ons netwerk lag. Dat gaat er nu ’s nachts uit. Op het dak liggen zonnepanelen.” 

De Graaf heeft vooral voor het verduurzamen gekozen vanwege het milieu. “Het is leuk om wat terug te verdienen, maar het gaat me vooral om dat onze kinderen straks ook nog in een fijne wereld kunnen leven.” Heeft hij verder nog verduurzamingsplannen? “We hebben nagedacht over een warmtepomp, maar daar zijn we nog niet over uit. Ik twijfel of het in huis dan in alle seizoenen warm genoeg is. Het is waarschijnlijk verstandiger om eerst het dak verder te isoleren.” De Graaf heeft ondervonden dat het lastig is om betrouwbare informatie te vinden. “Deze is vaak tegenstrijdig, bijvoorbeeld op het gebied van isolatie. Een deel van onze woning is gemaakt uit houtskeletbouw. Dat betekende dat een aantal partijen het isoleren niet aandurfde. Door de isolatie zou vocht in de wanden kunnen komen. Met vochtwerende folie lukt het echter wel.” 

De Graaf is blij met de mogelijkheden voor subsidie als tegemoetkoming in de kosten van verduurzaming. “Jammer is alleen dat je, om daarvoor in aanmerking te komen, twee dingen tegelijk moet doen. Dat kan niet altijd, vanwege de kosten of omdat het op dat moment niet zinvol is. Ook de regels omtrent zonnepanelen kunnen een barrière opwerpen. Voor de Belastingdienst moet je je registreren bij de KvK als ondernemer. Dat is lastig wanneer je al een onderneming hebt. Dergelijke regels vind ik vreemd: aan de ene kant worden we aangemoedigd om onze woning te verduurzamen, anderzijds worden er veel onnodige drempels opgeworpen. Om in aanmerking te komen voor een subsidie moet je behoorlijk wat formulieren invullen.”

(Tekst gaat door onder de foto}

Marije Jurriens heeft haar woning flink verduurzaamd.  - Naomi Heidinga 

TRIAS ENERGETICA Marije Jurriens woont in een twee-onder-een-kap woning aan de Amsterdamseweg. Ze heeft de verduurzaming van hun woning grondig aangepakt. “De basis bij onze renovatie om tot een verduurzaamd en gasloos huis te komen is de trias energetica. Dit houdt in: beperk de energievraag, gebruik duurzame hernieuwbare bronnen en gebruik eindige bronnen efficiënt. Om de energievraag te beperken moet je zorgen dat de isolatie en ventilatie van je woning in orde zijn. Bij een grote verbouwing kun je dat in één keer goed doen. We hebben ons huis van binnenuit geïsoleerd, omdat van buitenaf niet mogelijk was.”

“Om de warmte zoveel mogelijk in huis te houden hebben we balansventilatie toegepast. Dit betekent heel veel slangen en ventielen in de plafonds van je woning, zoals je bij nieuwbouwwoningen ziet. Vervolgens hebben we gekozen voor lage temperatuurverwarming (vloerverwarming, lage temperatuurconvectoren). Hiermee is het huis geschikt voor een warmtepomp. Onze warmtepomp is een lucht waterwarmtepomp met een buitenunit. De buitenunit in onze tuin levert geen noemenswaardige overlast op. In de zomer draait hij alleen op momenten dat er warm water nodig is en verder staat hij uit. In de winter draait hij veel meer, maar dan ben je ook minder in je achtertuin. Dankzij de warmtepomp hebben we geen gas meer nodig en zijn we van het gas afgekoppeld.”

ZONNEPANELEN “Om de stroomrekening enigszins te verlagen en energie duurzaam op te wekken hebben we zonnepanelen op het dak. Deze voorzien in ongeveer de helft van onze energiebehoefte. Daarnaast hebben we waar mogelijk groen op de daken gelegd. Als er nog iets is dat ik anders zou doen, dan had ik voor het warm tapwater voor een zonneboiler gekozen. Dan wordt een deel van het warme water door de zon verwarmd in plaats van de warmtepomp.” 

Ook Jurriens vindt dat het lastig is voor een particulier om de juiste informatie te vinden. “Het scheelt dat mijn man en ik allebei ervaring met materie hebben. En ben je er eenmaal uit, dan kan het vinden van een aannemer die het kan uitvoeren ook een obstakel vormen. Een aantal technieken en installaties is vrij nieuw, en niet iedere aannemer kan daarmee uit de voeten.” 

Volgens Jurriens ligt hier een taak voor de gemeente. “Zij kan bij omgevingsaanvragen nagaan of aan isoleren en verduurzamen is gedacht. Vervolgens kan zij aangeven waar je de hulp, informatie en subsidies kan vinden.” 

Dit artikel is tot stand gekomen dankzij steun van het Mediafonds.

Naomi Heidinga