GroenLinks oppert om Amstelveners pleidooi te laten schrijven vanuit belang van de Poel

AMSTELVEEN GroenLinks-raadslid Stieneke Kruijer oppert om Amstelveners uit te nodigen om een pleidooi te laten schrijven vanuit het belang van De Poel. Dat zou dan moeten gebeuren onder de de titel ‘Wat wil De Poel nou eigenlijk zelf?‘ De inzendingen worden volgens haar dan verplicht leesvoer voor beleidsmakers en politici in Amstelveen. Met haar suggestie haakt Kruijer in op de discussie die milieuactivisten, juristen en filosofen al langere tijd voeren over het juridische recht van de zogenaamde niet-mens-dingen. Dat zou het mogelijk maken om de natuur een stem te geven om zichzelf te beschermen.

´Als raadslid van GroenLinks raak ik bij dit soort vernieuwende ideeën geïntrigeerd door mogelijkheden en consequenties voor Amstelveen,’ stelt Stieneke Kruijer in een opnieartikel. ´Stel dat we van de rivier de Amstel een rechtspersoon maken. Wie vertegenwoordigt dan de rechten van de rivier. Wordt dat een mooi gezamenlijk project voor de gemeenschap in Nes? En hoe zit het met de rechten van De Poel en de recreatieve plannen voor de noordelijke poeloever? Wat vindt De Poel zelf van die plannen als het een rechtspersoon zou zijn?’

Haar idee om Amstelveners uit te nodigen om een pleidooi vanuit het belang van de Poel, is gebaseerd op wedstrijd die de schrijversvakschool Groningen heeft uitgeschreven  om vanuit niet-menselijk perspectief een verhaal te schrijven over de impact van de containerramp in 2019 op de Noordzee. 

MENS DEEL VAN GEHEEL De discussie over het recht der dingen is al enige tijd gaande. Volgens de Franse wetenschapsfilosoof Bruno Latour, die in november de Spinozaprijs in ontvangst nam, leven we in een tijdperk waarin we onszelf niet meer als uitzonderlijk moeten beschouwen, maar als deel van een geheel. ‘Voorbij is de tijd dat de mens zich verheven kan voelen boven de rest van de natuur en haar zonder scrupules kan gebruiken voor economisch gewin. Het in de christelijke traditie veronderstelde rentmeesterschap van de mens, dat de mens boven de natuur plaatst, is niet meer houdbaar. Weg is het door ons zelf gecreëerde voetstuk. Want mens en natuur zijn niet van elkaar gescheiden te zien, maar  worden door elkaar beïnvloed en hebben dus voortdurend met elkaar te maken. Als de niet-mens dingen zo belangrijk zijn dan moeten we die dingen ook een stem geven in het politieke debat en in onze rechtstaat, ‘ aldus citeert Stieneke Kruijer de wetenschapsfilosoof in haar opinieartikel.

FASCINERENDE ONTWIKKELING Kruijer wijst erop dat mensen wel naar de rechter kunnen stappen als een stuk grond of een waterplas vervuild is en ze daar schade door ondervinden. ‘Maar in ons rechtstelsel heeft de natuur zelf geen status en wordt door de rechter niet ontvankelijk verklaard. Stel dat dit gaat veranderen, dat we de niet-mens-dingen zelf onvervreemdbare rechten geven, dat zou een fascinerende juridische ontwikkeling zijn.’

NOORDZEE In sommige delen van de wereld heeft de natuur al een juridische status om zichzelf te beschermen. Laura Burgers hield hierover in Spui25 een lezing naar aanleiding van de uitreiking van de Spinozaprijs aan Latour. Op 5 augustus 2014 kreeg de Whanganui in Nieuw-Zeeland als eerste rivier ter wereld een rechtspersoonlijkheid. In Colombia is de rivier de Atrato door de rechter tot rechtspersoon verklaard.In Nederland onderzoekt een collectief van filosofen, kunstenaars, wetenschappers en beleidsmakers, verenigd in De Ambassade van de Noordzee, of de Noordzee een eigen status kan krijgen.