Dick Bakker presenteert boek ´Elfstedenkoorts aan de Amstel´

OUDERKERK Met temperaturen onder het vriespunt laait de Elfstedenkoorts weer op. Dick Backer had de lancering van zijn boek 'Elfstedenkoorts aan de Amstel' niet beter kunnen plannen. In zijn boek staan verhalen van mensen uit de regio (Ouderkerk, Amstelveen, Nes, Zwarte Kat en Duivendrecht) die mee hebben gedaan aan de 'Tocht der Tochten'. Vorige week zaterdag vond de boekpresentatie plaats in het clubhuis van schaatsvereniging De Amstelbocht.

Dick Backer maakte al meerdere boeken over de regio. Hij schreef onder meer een boek over zijn vader, Cor Backer. Zijn vader was een echte sportman: hij was wielrenner bij ASC Olympia en succesvol schaatser. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de reeks: 'Je bent een echte Ouderkerker als ..' – een serie boeken met historische foto's van Ouderkerk. "Ik kwam in contact met oud-De Telegraaf journalist Ron Couwenhoven die meerdere boeken over de Elfstedentocht heeft gemaakt en dat deed me nadenken over welke Ouderkerkers hadden meegedaan. Dat leverde een lijstje namen op en daarmee was het idee voor het boek geboren!"

Over het boek heeft hij zo'n anderhalf jaar gedaan. Hij heeft mensen gezocht via internet, pluisde telefoongidsen en stamboeken na. Ook ging hij naar het archief van de Elfstedentocht in Leeuwarden en het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen. Zijn zoektocht leverde zo'n honderd mensen op. In het boek staan zeventig verhalen, waaronder over zijn eigen vader, twee ooms en twee neven. Het waren simpelweg teveel verhalen voor één boek. "Ik moest gaandeweg de rem erop zetten, anders zou het boek te dik worden."

De verhalen over ontberingen die mensen hebben moeten doorstaan tijdens de tocht, hebben hem gegrepen. Waaronder het verhaal van zijn eigen oom, Joop Backer. Hij reed in 1942 de tocht. "Tijdens het schaatsen verloor hij een handschoen. Daardoor moest hij voortijdig stoppen, en naar het ziekenhuis omdat zijn vingers waren bevroren. In het ziekenhuis wilden ze zijn vingers amputeren, maar mijn oom wilde afwachten en ging met de trein naar huis. Van Leeuwarden naar Abcoude. In Abcoude liet hij een dokter naar zijn vingers kijken en hoopte hij van hem een lift te krijgen. Maar het was midden in de oorlog, de dokter had geen benzine. Voor mijn oom zat er niets anders op dan 's avonds door de polder naar huis te lopen. Uiteindelijk heeft hij zijn vingers weten te redden."

De eerste Ouderkerkers die meededen aan de schaatstocht waren Antoon Kea en Barend van Zadelhof. Zij stonden in 1940 aan de start. Van alle deelnemers die hij opspoorde, heeft Backer het meeste ontzag voor de schaatsers die in de edities van 1940, '42 en '63 meereden. "Dat waren echt zware omstandigheden. In '85, '86 en '97 hadden de deelnemers het makkelijker. Die tochten zouden alle schaatsers met een beetje conditie moeten kunnen uitrijden."

Niet alleen schaatsers komen in het boek aan de orde. Ook besteedt Backer aandacht aan 'randfiguren', mensen die zijdelings te maken hebben gehad met de tocht, zoals politieagent Jan-Pieter Koopmans uit Amstelveen. "Hij moest in 1986 als ME-er ervoor zorgen dat mensen niet het ijs op zouden gaan van de Bonkevaart."

In het boek had Backer ook graag iets willen vermelden over de schaatsfabriek van Co Lassche in Amstelveen, grondlegger van de Vikingschaats en de HEYA-schaatsfabriek van Jan van Wiltenburg in Ouderkerk. "Maar dat kostte zoveel ruimte, dat het een boek binnen een boek zou worden. Daarom heb ik het voor nu achterwege gelaten. Het is echter wel een mooi thema voor een volgend boek."

'Elfstedenkoorts aan de Amstel' kost 34,95 euro en is verkrijgbaar bij de Ouderkerkse boekhandel Sprey.

Naomi Heidinga